Zatarcie silnika może dotyczyć każdego silnika, nawet o minimalnym przebiegu, niekiedy dochodzi do niego bez ostrzeżenia, jednak czasem silnik przed awarją daje kierowcy znaki ostrzegawcze. Gdy spod maski docierają niepokojące dźwięki, albo gdy zapalają się czerwone kontrolki, albo gdy już samochód ostatecznie odmawia posłuszeństwa, to wiedz, że możesz mieć do czynienia z zatarciem silnika.
Jeśli spod maski wydobywa się turkot, stukot lub spada moc silnika, to warto jak najszybciej zatrzymać auto i odholować je do warsztatu. Zatarcie może dotyczyć wszystkich ruchomych elementów silnika, które współpracują ze sobą czy układu przeniesienia napędu. W przypadku silnika pracującego prawidłowo, elementy te są odpowiednio smarowane z odpowiednią wartstwą wytrzymałego filmu olejowego, który redukuje tarcie. Po zniknięciu tej warstwy, naweto minimalne nierówności sparwią, że wzrośnie tarcie. Niekiedy podzespoły się po prpstu przecierają, deformują i po ostudzeniu silnik daje się uruchomić. W skrajnych przypadkach wytwarza się tyle ciepła, że silnik staje, a elementy układu korbowo-tłokowego się topią w jedną część. Zdarza się, że silnik zostaje zatarty, nawet jeśli samochód do ostatniej chwili działa normalnie. Kiedy proces nadmiernego tarcia się rozpocznie, to z reguły bardzo szybko się rozkręca i zaczyna oddziaływać na pozostałe elementy silnika, zwiększając siłę nacisku poszczególnych elementów i wypierając tym samym znajdujący się na nich film olejowy.
Jak zapobiegać tarciu silnika?
Przede wszystkim należy reguralnie wymieniać olej i filtry oraz kontrolować stan oleju w silniku, istotne jest również obserwowanie wskażnika temperatury chłodziwa. Obserwuj kontrolkę ciśnienia na desce rozdzielczej, gdyż jej zapalenie oznaca, że ciśnienie oleju w silniku spadlo do poziomu, który nie zapewnia przynajmniej minimalnego smarowania silnika. Niskie ciśnienie oleju może np. zakłócić pracę napinacza łańcucha rozrządu. A zatartego silnika najzwyczajniej w świecie nie opłaca się naprawiać albo jest to niewykonalne i należy zamontować silnik używany.
Najczęstsze przyczyny zatarcia silnika
Za mała ilość oleju. Jeśli kierowca nie sprawdza poziomu oleju, ryzykuje zatarcie silnika. Prawdopodobieństwo usterki rośnie, gdy poziom oleju zbliża się do stanu minimalnego, nawet gdy taka ilość wystarcza do normalnej jazdy, podczas szybkiej jazdy albo wykonywania długiego manewru, może już nie wystarczyć.
Nieodpowiedni olej dla silnika. Gdy zastosuje się niewłaściwy śodek smarny, wytwarzający zbyt słaby film olejowy lub nadmierne obroty, fil olejowy się zrywa.
Rozcieńczanie oleju paliwem. Podczas cyklu tzw. regeneracji filtra, czyli dopalania sadzy poprzez podniesienie temperatury w filtrze, układ wtryskowy podaje do silnika dodatkowe dawki paliwa, tak, żeby dopalało się ono jeszcze w układzie napędowym. Poziom oleju może wzrosnąć ponad maksymalny stan, a smarowania to nie poprawi.
Olej zmieszany z płynem chłodzącym. Taka mieszanina może zatykać kanaliki olejowe. Im więcej płynu chłodzącego ubędzie z silnika, tym gorsze jego chłodzenie.
Zatkane kanaliki olejowe. Spowodowane np. stostowaniem niskiej jakości olejów silnikowych. Niekiedy magistrala olejowa bywa zablokowana np. kawałkami silikonu użytego w nadmiarze do uszczelnienia pokrywy głowicy lub miski olejowej.
Awaria pompy oleju. Wadliwe pompy oleju stosowane w niektórych silnikach, powodują np. spadek ciśnienia oleju.
Zatkany filrt oleju. Najczęściej, gdy zastosowany jest niskiej jakości filrt, który szybko się zatyka.
Wysokie obroty silnika po rozruchu. Olej silnikowy potrzebuje kilku sekund na dotarcie do wszystkich części silnika.
Przegrzanie silnika. Przy wysokiej temperaturze elementy silnika rozszerzają się, jeśli roszczerzą się za bardzo, warstewka oleju zostanie spomiędzy nich wyparta. Przegrzanie może wynikać z usterki układu chłodzenia lub z nadmiernego obciążenia termicznego jednostki. Przegrzanie bywa zarówno przyczyną, jak i skutkiem zatarcia silnika.
Tanie zamienniki. Częście wykonane z nieodpowiednich materiałów, powoduja zatarcia wspólpracujących elementów.
Należy pamiętać, aby reguralnie sprawdzać poziom oleju i dbać o jego odpowiednią jakość, reguralnie wymieniać olej a także filtry, aby chronić silnik. Warto zwracać uwage na wszelkie objawy, które mogą być niepokojące, takie jak kontrolka ciśnienia oleju czy wzrost temperatury chłodziwa. Istotny jest styl jazdy, nie warto ruszać gwałtownie na szybkich obrotach, tuż po uruchomieniu silnika. Pamietać należy również o tym, że kiedy już dojdzie do zatarcia silnika, to warsztaty samochodowe niechętnie podejmują się naprawy, gdyż zakres zniszczeń zwykle jest już zbyt duży. Wtedy zaleca się wymianę silnika na używany, co wiąże się ze sporym kosztem.
